Өтемуратов Шамурат 1929-2006

Шамурат Өтемуратов

Қарақалпақстанда хызмет көрсеткен артисти, Қарақалпақстан халық артисти, Өзбекстан халық артисти,

Бердақ атындағы мәмлекетлик сыйлықтың лауреаты

(1929 - 2006)

Шамурат Өтемуратов 1929-жыл 1-июнь күни Тахтакөпир районында дүньяға келеди. 

1955-жылы Ташкент мәмлекетлик театр ҳәм сүӯретшилик институтын питкергеннен соң ҳәзирги Бердақ атындағы Қарақалпақ мәмлекетлик музыкалы театрында актер болып өзиниң мийнет жолын баслады ҳәм өмириниң ақырына шекем усы театрда хызмет етти. 

Ш.Өтемуратов театр сахнасында айрықша өз жолына ийе мектеп жаратты.  Ол театрда жүзге шамалас образлар дөретти. Олар ҳәр қыйлы жанрларда, ҳәр қыйлы характердеги образлар болып, кең диапазонға ийе актер еди. Комик актер сыпатында халқымыз меҳрин қазанды, драмалық образларды да шеберлик пенен атқарды. 

Солардан: Мольердиң «Скапенниң ҳийлеси»инде Скапен, Ж.Аймурзаевтың «Раӯшан»да Саттар, А.Бегимов, Т.Алланазаровлардың «Ғәрип ашық» да Молла, С.Хожаниязовдың «Сүймегенге сүйкенбе»де Шыраз молла, К.Рахмановтың «Келин»инде Дарымбет, «Жаралы жүреклер» де Сапар ата, О.Әбдирахмановтың «Өжет» де Матирза, Т.Минулинниң «Әзирейлини алдаған адам» да Әльмендер, Г.Горинниң «Аты өшсин» де Тессаферин қусаған образларын айрықша атап өтиӯ орынлы. 

Ол Қарақалпақстан радиосында берилетуғын «Тикенек» сатиралық журналының ҳәм телевидениеде телеминатюралардың тийкарын салыӯшылардың бири болды. 

Шамурат Өтемуратов мийирман, өмирин Қарақалпақ көркем өнерине арнаған, жаслардың устазы еди.

Оның Қарақалпақ театр көркем өнериниң раӯажланыӯына қосқан үлеслери өз ӯақтында баҳаланып барды. Оған 1957-жылы Қарақалпақстан Республикасына хызмет көрсеткен артисти, 1963-жылы Қарақалпақстан халық артисти, 1977-жылы Өзбекстан халық артисти  ҳүрметли атақлары берилди. 

1986-жылы Бердақ атындағы мәмлекетлик сыйлықтың лауреаты болды. Бир неше мәртебе Өзбекстан ҳәм Қарақалпақстан Республикалары Ҳүрмет жарлықлары менен сыйлықланды.

Утемуратов Шамурат 

Ўзбекистон ва Қорақалпоғистон халқ артисти,  

Бердақ номидаги давлат мукофотининг лауреати

( 1929-2006 )

Шамурат Утемуратов 1929-йили 1-июнь куни Тахтакўпир туманида тӯғилган. 1955-йили Тошкент давлат театр ва рассомлик институтини тугатиб, меҳнат фаолиятини Бердақ номидаги Қорақалпоқ давлат мусиқали театрида актёр бўлиб  бошлайди. 

Истьедодли актёр Ш.Утемуратов қорақалпоқ миллий театр саньатида комик актёр сифатида ўз йўлига эга мактаб яратди.  

 Лекин, у кенг диапазонга эга бўлиб, кучли психологиядаги драматик ролларни ҳам маҳорат билан ижро этди. Театрдаги ижодий йўлида юзга яқин роллар ижро қилди. 

Улардан: Мольернинг «Скапенниг ҳийласи» да Скапен, Ж.Аймурзаевнинг «Равшан» да Саттар, А.Бегимов, Т.Алланазаровларнинг «Ғориб очиқ» да Мўлла, С.Хожаниязовнинг «Сўмаганга сўйканба»да Шыраз мўлла, К.Рахмановнинг «Келин» да Дарымбет, «Яраланган  юраклар»да Сапар ота, О.Абдирахмановнинг «Ўжарлар»и да Матирза, Т.Минулиннинг «Азрайлини алдаган одам» да Альмендер, Г.Гориннинг «Отинг ўчсин» да Тессаферин ролларини айтиб ўтиш жоиз. 

У Қорақалпоғистон радиосида намойиш қилинадиган «Тикенек» сатира журналининг ва телевидениеда телеминатюраларнинг ташкилотчиларининг бири бўлди. 

Унинг қорақалпоқ театрига қўшган ҳиссалари ўз вақтида баҳоланиб:

1957-йили Қорақалпоғистонда хизмат кўрсаткан артист,

1963-йили Қорақалпоғистон халқ артисти,

 1977-йили Ўзбекистон халқ артисти фахрий унвонлари берилди.

 1986-йили Бердақ номидаги давлат мукофотининг совриндори бўлди.

 Бир неча марта Ўзбекистон ва Қорақалпоғистон Республикалари Фаҳрий ёрлиқлари билан мукофотланди.

Утемуратов Шамурат

Народный артист Узбекистана и Каракалпакстана,

Лауреат Государственной премии имени Бердаха.

(1929-2006)

Шамурат Утемуратов родился 1 июня 1929 года в Тахтакорском районе.

 В 1955 году, после окончания Ташкентского государственного театрально-художественного института, начал свою карьеру в качестве актера Каракалпакского государственного музыкального театра имени Бердаха.

Талантливый актер Ш.Утемуратов создал свою школу в искусстве каракалпакского национального театра как комик.

 Однако он обладал широким диапазоном, а также умело играл драматические роли в сильном психологизме. За свой творческий путь в театре он исполнил около ста ролей.

Среди них: Скапен в "Скапеннигском трюке" Молера, Саттар в "Равшане" Дж.Аймурзаева, А.Бегимов, Молла в "Гориб ачик" Т.Алланазарова, Мулла Шыраз в "Соймаганга сойканба" С.Ходжаниязова, "Келин" К.Рахманова. Дарымбет, Сапар ота в "Раненых сердцах", Матирза в "Упрямых" О.Абдирахманова, Альмендер в "Человеке, обманувшем Азраили" Т.Минулина, Тессафер в «Отинг ўчсин» Г.Горина.

Он был одним из организаторов сатирического журнала «Тикенек» и телевизионных миниатюр, которые будут транслироваться по Каракалпакскому радио.

Его вклад в каракалпакский театр был своевременно оценен:

Заслуженный деятель искусств Каракалпакстана 1957 г.,

Народный артист Каракалпакстана 1963 г.,

 В 1977 году ему было присвоено почетное звание Народного артиста Узбекистана.

 В 1986 году ему была присуждена Государственная премия имени Бердаха.

 Неоднократно был награжден Почетными грамотами Республики Узбекистан и Республики Каракалпакстан.

Utemuratov Shamurat

People's Artist of Uzbekistan and Karakalpakstan,

Laureate of the Berdakh State Prize.

(1929-2006)

Shamurat Utemuratov was born on June 1, 1929 in the Takhtakor region.

 In 1955, after graduating from the Tashkent State Theater and Art Institute, he began his career as an actor in the Karakalpak State Musical Theater named after Berdakh.

The talented actor Sh. Utemuratov created his own school in the art of the Karakalpak national theater as a comedian.

 However, he had a wide range, and also skillfully played dramatic roles in a strong psychologism. During his creative career in the theater, he performed about a hundred roles.

Among them: Scapen in "Scapennig's trick" by Moler, Sattar in "Ravshan" by J. Aimurzaev, A. Begimov, Molla in "Gorib achik" by T. Allanazarova, Mulla Shyraz in "Soymaganga soykanba" by S. Khodzhaniyazov, "Kelin" by K. Rakhmanov. Darymbet, Sapar ota in "Wounded Hearts", Matirza in "Stubborn" by O. Abdirakhmanov, Almender in "The Man Who Deceived Azraili" by T. Minulin, Tessafer in "Oting Yuchsin" by G. Gorin.

He was one of the organizers of the satirical magazine "Tikenek" and television miniatures, which will be broadcast on Karakalpak radio.

His contribution to the Karakalpak theater was timely appreciated:

Honored Art Worker of Karakalpakstan 1957,

People's Artist of Karakalpakstan 1963,

 In 1977 he was awarded the honorary title of People's Artist of Uzbekistan.

 In 1986 he was awarded the Berdakh State Prize.

 He was repeatedly awarded the Certificates of Honor of the Republic of Uzbekistan and the Republic of Karakalpakstan.